تنظیم وکالتنامه LPA ، ضرورتی مهم برای ایرانیان در بریتانیا
سیستم حقوقی بریتانیا با تنظیم وکالتنامه LPA یا Lasting Power of Attorney ، این امکان را در اختیار افراد میگذارد که در زمان سلامت خود به شخص یا اشخاص قابل اعتمادشان وکالت و اجازه قانونی بدهند تا در صورتی که فرد در آینده ظرفیت ذهنی خود را از دست بدهد و محجور شود، اموال و دارایهایش توسط آن شخص اداره شود و همچنین آن شخص برای تصمیمات حیاتی وسلامتی فرد، مسئول باشد.
این مساله نشان میدهد که در نظام حقوقی بریتانیا، برنامهریزی برای آینده مدیریت داراییها، تنها مرتبط با مساله وصیتنامه و انتقال مالکیت بعد فوت نیست؛ بلکه به مساله مدیریت امور در صورت از دست دادن توانایی تصمیمگیری در طول حیات نیز میپردازد. این مسالهای است که معمولا ایرانیان ساکن بریتانیا یا دارای اموال در بریتانیا کمتر به آن میپردازند.
به همین جهت در سیستم حقوقی بریتانیا وکالتنامه Lasting Power of Attorney – LPA تعریف شده است.
وکالتنامه LPA یک سند قانونی کلیدی است که به فرد که در اینجا Donor نامیده میشود اجازه میدهد تا یک فرد مورد اعتماد که «وکیل» یا Attorney نامیده میشود را برای گرفتن تصمیمات در آینده منصوب کند.
بنابراین تنظیم پیشگیرانه وکالتنامه LPA ،از وقوع بحرانهای حقوقی ناگهانی جلوگیری میکند و این اطمینان را به وجود میآورد که امور شخصی او مطابق با منافع و خواستههایش، و بدون دخالت پرهزینه و پیچیده دادگاه حمایت (Court of Protection)، مدیریت شود.
وکالتنامه LPA چیست؟
وکالتنامه LPA سندی است که فرد با استفاده از آن، به وکیل خود اختیار میدهد تا در مورد مسائل مشخصی، به نمایندگی از وی عمل کند. وکلای منصوب باید بالای ۱۸ سال سن داشته باشند و دارای ظرفیت و توانایی ذهنی لازم برای ایفای نقش خود باشند.
مبنای واگذاری اختیارات از فرد به وکلای او در این زمینه، محجوریت و فقدان ظرفیت ذهنی فرد است.
طبق قانون بریتانیا، یک فرد زمانی محجور یا «فاقد ظرفیت ذهنی» تلقی میشود که به دلیل اختلال یا مشکل در ذهن یا مغز، قادر به تصمیمگیری یا ابلاغ آن تصمیم در مورد یک مسئله خاص نباشد.برای درک کامل وکالتنامه LPA ، لازم است آن را از سایر اشکال وکالتنامه در بریتانیا تفکیک کنیم. سیستم حقوقی انگلستان دو نوع اصلی وکالتنامه را به رسمیت میشناسد:
- وکالتنامه (Ordinary Power of Attorney – OPOA)
این ابزار برای واگذاری اختیارات مربوط به امور مالی در یک دوره زمانی مشخص و محدود طراحی شده است. OPOA زمانی کاربرد دارد که موکل به دلیل ناتوانی فیزیکی موقت یا حضور نداشتن در کشور (مانند سفر طولانی) قادر به مدیریت امور خود نباشد.
اهمیت درک OPOA در این است که این وکالتنامه بهمحض اینکه فرد ظرفیت ذهنی خود را از دست بدهد، خودبهخود باطل میشود. این محدودیت کلیدی، به این معنی است که OPOA ابزاری برای برنامهریزی درازمدت برای سنین پیری یا بیماریهای زوال عقل نیست.
- وکالتنامه (Lasting Power of Attorney – LPA)
LPA دقیقاً برای پوشش ضعفی که در OPOA وجود دارد، طراحی شده است. تفاوت حیاتی LPA در همین پایداری آن است؛ این سند، اختیارات وکیل را حتی پس از ناتوانی ذهنی موکل حفظ میکند. بنابراین، LPA ابزاری برای برنامهریزی بلندمدت است و نشاندهنده گرایش سیستم حقوقی بریتانیا به سمت برنامهریزی رسمی پیشگیرانه در زمان سلامت کامل است.

چه تصمیماتی با وکالتنامه پایدار قابل واگذاری است؟
دو نوع متمایز از وکالتنامه LPA وجود دارد که هر یک حوزه تصمیمگیری خاصی را پوشش میدهد:
۱. امور مالی و دارایی (Property and Financial Affairs LPA)
این نوع وکالتنامه، به وکیل قدرت میدهد تا کلیه امور مالی موکل را مدیریت کند. این اختیارات میتواند شامل مدیریت حسابهای بانکی و اعتباری، پرداخت قبوض، جمعآوری مزایا یا مستمری و حتی تصمیمات پیچیدهتری مانند فروش املاک باشد.
نکته حقوقی قابل توجه در این نوع وکالتنامه این است که فرد میتواند انتخاب کند که این وکالتنامه بلافاصله پس از ثبت (حتی زمانی که فردهنوز از نظر ذهنی کاملاً سالم است) یا تنها پس از فقدان ظرفیت ذهنی فعال شود. این انعطافپذیری اجازه میدهد تا فرد بتواند برای مدیریت امور خود در زمانهایی که صرفاً به دلایل فیزیکی یا غیبت (مانند مسافرت طولانی) قادر به انجام آنها نیست، نیز برنامهریزی کند.
۲. سلامت و رفاه (Health and Welfare LPA)
این وکالتنامه حوزههای مربوط به مراقبتهای شخصی و پزشکی را پوشش میدهد. تصمیماتی که وکیل میتواند بگیرد شامل روتین روزانه موکل، مراقبتهای پزشکی، جابجایی به خانه سالمندان و مهمتر از همه، تصمیمگیری در مورد درمانهای حفظ حیات (Life-Sustaining Treatment) است.
برخلاف وکالتنامه LPA مالی، این وکالتنامه تنها در صورتی میتواند مورد استفاده قرار گیرد که موکل توانایی ذهنی خود را برای گرفتن تصمیم مربوطه از دست داده باشد. این محدودیت قانونی، حاکمیت فرد بر تصمیمات مربوط به بدن و سلامت خود را تا آخرین لحظه حفظ میکند.
چه زمانی باید به فکر تنظیم وکالتنامه LPA باشیم؟
تنظیم LPA یک اقدام پیشگیرانه است که باید در اسرع وقت انجام شود. شروط اصلی برای ایجاد LPA این است که فرد باید در زمان امضای سند، بالای ۱۸ سال بوده و از نظر ذهنی کاملاً قادر به گرفتن تصمیم باشد.
باید توجه داشت که هرگونه تعلل در تنظیم این سند میتواند عواقب جدی و پرهزینهای داشته باشد:
- ریسک از دست دادن ظرفیت ذهنی و اجبار به دخالت دادگاه
اگر فردی پیش از تنظیم و ثبت LPA ظرفیت ذهنی خود را از دست بدهد، دیگر قادر به ایجاد وکالتنامه پایدار نخواهد بود و خانواده یا دوستان نیز نمیتوانند به جای او این سند را تنظیم کنند. در این حالت، تنها راه مدیریت امور فرد، مراجعه به دادگاه حمایت (Court of Protection) و درخواست برای دریافت «حکم تعیین قیم /Deputyship Order» است.
- تحمیل هزینه و پیچیدگی «تعیین قیم»
فرآیند تعیین قیم نسبت به تنظیم LPA بسیار پرهزینهتر و طولانیتر است. این تفاوت در هزینه، وکالتنامه پایدار را به نوعی بیمهنامه حقوقی ارزانقیمت تبدیل میکند که از خانواده در برابر بار مالی و استرس دخالت اجباری دادگاه در آینده محافظت میکند.
طبق دادههای موجود، درخواست تعیین قیم میتواند در مجموع سه یا چهار برابر گرانتر از تنظیم LPA باشد. علاوه بر هزینه، فرآیند آن بوروکراتیک و طولانی است و کنترل تصمیمگیریها را از خانواده خارج کرده و به یک مقام قضایی واگذار میکند. این امر بر ضرورت تنظیم وکالتنامه LPA پیش از آنکه آستانه ظرفیت ذهنی به محل مناقشه تبدیل شود، تأکید میکند.
مراحل قانونی تنظیم آن چیست؟
فرآیند تنظیم و ثبت LPA در بریتانیا، به دلیل تأثیرات حقوقی گسترده، کاملاً رسمی و نیازمند دقت بالا است.
- تنظیم سند و تعیین ارائهدهنده گواهی
پس از تکمیل فرمهای رسمی وکالتنامه (که میتوان به صورت آنلاین یا با کمک متخصص انجام داد)، فرد باید شخصی را به عنوان «ارائهدهنده گواهی» (Certificate Provider) تعیین کند. وظیفه ارائهدهنده گواهی، تأیید این موضوع است که فرد در زمان امضای سند، ظرفیت ذهنی لازم را داشته و تحت هیچ فشار یا نفوذ ناروایی اقدام نکرده است.
- ترتیب دقیق امضاها
اشتباهات فنی در فرآیند امضا یکی از دلایل اصلی رد شدن LPA است. ترتیب قانونی امضاها باید دقیقاً رعایت شود:
- ابتدا خود فرد(Donor) باید امضا کند.
- سپس ارائهدهنده گواهی (Certificate Provider) امضا میکند.
- در نهایت، وکلا (Attorneys) امضا میکنند.
تضادهایی مانند انتصاب وکلا به صورت مشترک و نادیده گرفتن دستورالعملهای نیازمند رأی اکثریت یا استفاده از وکیل بهعنوان شاهد برای امضای فرد نیز میتواند منجر به ابطال سند شود.
- ثبت در اداره سرپرست عمومی (OPG)
وکالتنامه LPA باید برای معتبر شدن، در اداره سرپرستی عمومی (Office of the Public Guardian – OPG) ثبت شود. این مرحله حیاتی است و زمان قابل توجهی میبرد؛ ثبت LPA معمولاً ۸ تا ۱۰ هفته طول میکشد، اما در برخی موارد اداری میتواند تا ۲۰ هفته هم به طول بیانجامد.
مزایای وکالتنامه LPA برای ایرانیان ساکن انگلستان چیست؟
LPA برای ایرانیان مقیم بریتانیا یا افرادی که داراییهای قابل توجهی در این کشور دارند، مزایای خاص و مضاعفی را به همراه دارد:
- جلوگیری از بار مالیاتی و انجماد دارایی
برای تنظیم وکالتنامه LPA، فرد باید بالای ۱۸ سال سن داشته باشد و نیازی به داشتن شهروندی بریتانیا نیست. این امر، وکالتنامه LPA را به ابزاری در دسترس برای کلیه ایرانیان مقیم یا غیرمقیم دارای دارایی در بریتانیا تبدیل میکند.
از منظر مدیریت داراییهای پیچیده، املاک ایرانیان در بریتانیا، صرف نظر از وضعیت اقامت یا تابعیت مالک، معمولا مشمول برخی انواع مالیات (مانند مالیات بر ارث) هستند.
بنابراین ضروری است که یک وکیل مورد اعتماد در صورت از دست دادن ظرفیت ذهنی مالک، به سرعت داراییهای او را را مدیریت کند یا بفروشد،این مساله برای بهینهسازی بار مالیاتی و جلوگیری از انجماد دارایی در شرایط نامطلوب، اهمیتی حیاتی دارد.
- اطمینان از مراقبتهای بهداشتی و سلامتی
زندگی در یک سیستم مراقبتهای بهداشتی خارجی (NHS) میتواند برای مهاجران چالشبرانگیز باشد. وکالتنامه LPA سلامت و رفاه، به فرد این قدرت را میدهد که شخصی را تعیین کند تا در مورد مهمترین جنبههای زندگی او، مانند انتخاب خانه سالمندان یا تصمیمگیری در مورد درمانهای جدی پزشکی، در چهارچوب قوانین بریتانیا تصمیمگیری کند. این امر آرامش خاطری را فراهم میکند که تصمیمات حیاتی سلامت و رفاه توسط یک عضو خانواده یا فرد مورد اعتماد گرفته خواهد شد.
تفاوت LPA بریتانیا با وکالتنامهای که در ایران تنظیم شده چیست؟
یکی از اشتباهات رایج در میان مهاجران ایرانی، فرض بر کفایت وکالتنامههایی است که در ایران تنظیم شدهاند (مانند وکالتنامه توکیلی یا بلاعزل)، درحالی که سیستمهای حقوقی ایران و بریتانیا تفاوتهای بنیادینی دارند که مانع از شناسایی خودکار وکالتنامههای ایرانی در بریتانیا میشود.
وکالتنامههایی که در خارج از بریتانیا تنظیم میشوند، اغلب برای به رسمیت شناخته شدن توسط نهادهای بریتانیایی (مانند بانکها یا ثبت اسناد) نیازمند فرآیندهای پیچیدهای از قبیل تأیید، ترجمه رسمی و در موارد مربوط به فقدان ظرفیت ذهنی، حکم رسمی از دادگاه حمایت بریتانیا هستند. این فرآیند قضایی میتواند زمانبر و پرهزینه باشد و در شرایط اورژانسی بسیار نامناسب است.
همچنین در مورد این وکالتنامه خاص باید توجه داشت که اصلا این نوع از وکالتنامه در سیستم حقوقی ایران وجود ندارد و تعریف نشده است.
ریسکها و نکات قابل توجه در مورد وکالتنامه LPA
با وجود مزایای فراوان LPA، تنظیم این سند نیز خالی از ریسک نیست.
- سوء استفاده توسط وکیل
ریسک اصلی این سند، سوء استفاده وکیل است. وکلای وکالتنامه موظفاند که صرفاً در جهت منافع موکل عمل کرده و از داراییهای او برای نفع خود یا دیگران استفاده نکنند با این حال، مواردی از سوء استفاده دیده شده است.
برای کاهش این ریسک، انتخاب وکیل (Attorney) باید بر اساس بالاترین درجه اعتماد، و نه صرفاً نزدیکی خانوادگی، صورت گیرد همچنین وکیل مالی علاوه بر ظرفیت ذهنی، نباید ورشکسته باشد. اداره سرپرست عمومی (OPG) وظیفه نظارت بر عملکرد وکلا را بر عهده دارد تا از این تخلفات جلوگیری کند.
- ابطال به دلیل نقص در فرآیند یا ظرفیت ذهنی
اگر در زمان امضای وکالتنامه، موکل ظرفیت ذهنی کافی برای تصمیمگیری را نداشته باشد، کل سند وکالتنامه از نظر قانونی باطل خواهد بود. این موضوع بر لزوم تنظیم وکالتنامه LPA در سالهایی که سلامت ذهنی فرد کاملاً واضح است، تأکید میکند.
همچنین، همانطور که در بخش مراحل قانونی ذکر شد، هرگونه اشتباه اداری، نقص در ترتیب امضاها یا جزئیات فرم میتواند منجر به رد شدن ثبت LPA توسط OPG شود. اگر این اتفاق زمانی بیفتد که فرد دیگر توانایی ذهنی برای تکمیل سند جدید را ندارد، خانواده بدون راهکار حقوقی مانده و مجبور به مراجعه به دادگاه و تحمل هزینهها و صرف زمان بسیار خواهند شد.
تا زمانی که موکل دارای توان ذهنی لازم باشد، توسط او قابل فسخ است.LPA همچنین
با توجه به موارد مطرح شده گروه حقوقی و بینالمللی MVCG با داشتن وکلای ماهر و با تجربه و داشتن 2 دفتر در لندن و تهران آماده است که در این مسیر همراه شما باشد.
درصورت نیاز به مشاوره رایگان و دریافت اطلاعات بیشتر از طریق این لینک با ما در ارتباط باشد.

